ΕΞΑΦΑΝΙΣΜΕΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΒΟΤΑΝΑ !

ΤΡΙΤΗ 21-2-2017

 Το Silphium laciniatum είναι το φυτό που χρησιμοποιούνταν από τις γυναίκες κατά τη ρωμαϊκή εποχή ως αντισυλληπτικό, μάλιστα ήταν τόσο σημαντικό για την τότε κοινωνία που απεικονίζονταν στα νομίσματα. Το φυτό μεγάλωνε σε μια μικρή περιοχή της Μεσογείου, ωστόσο εικάζεται ότι εξαφανίστηκε σταδιακά από την συχνή συγκομιδή του.

Silphium laciniatum

Ήταν πολύ γνωστό βότανο την εποχή εκείνη. Οι συλλογείς του βοτάνου είχαν σημαντικά έσοδα από το εμπόριο του. Η χρήση του φυτού έχει αποθανατιστεί σε Κυρηναϊκό νόμισμα της εποχής εκείνης. Το νόμισμα αναπαριστά μία γυναίκα που με το χέρι της έχει γείρει ένα κλαδί του φυτού έτσι ώστε το άνθος του να δείχνει την αναπαραγωγική της περιοχή.

Τα αρχαία κείμενα αναφέρουν το Σύλφιο ως αντισυλληπτικό μέσο. Οι γυναίκες που δεν ήθελαν να γονιμοποιήσουν έπιναν μία ποσότητα, όσο το μέγεθος ενός μπιζελιού, μία φορά τον μήνα.

Το φυτό αποκαλείται «τροφή των θεών» αλλά και « κοπριά του διαβόλου»  εξαιτίας της άσχημης μυρωδιάς τής ρίζας του.

Συναντάται κυρίως στο Ιράν, το Αφγανιστάν, την Ινδία  και την Κίνα. Στην ινδική κουζίνα χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο του σκόρδου και του κρεμμυδιού.

Στην αρχαιότητα, ως «σύλφιο το μηδικόν», θεωρείτο πανάκεια, δηλαδή γενικό τονωτικό, φάρμακο «δια πάσαν νόσον» ακατάλληλο όμως  για εγκύους, καθώς θεωρείτο και εκτρωτικό.

Ο Διοσκουρίδης το συνιστούσε  ως αντισυλληπτικό και εκτρωτικό.

Το βότανο όμως ήταν αδύνατον να καλλιεργηθεί παρά τις προσπάθειες που έκαναν.

Σταδιακά με την υπεσυγκομιδή του άρχισε να γίνεται σπάνιο. Η εξαφάνισή του ήταν θέμα χρόνου και δεν άργησε να γίνει.

Μέσα σε μερικές δεκαετίες το εξαίρετο αυτό φυτό εξαφανίστηκε από τη γη. Οι γυναίκες της εποχής μη μπορώντας να το βρουν πλέον στο εμπόριο στράφηκαν σε άλλα φυτά της οικογένειας Ferula.. Επέλεξαν την Ασαφέτιδα ως υποκατάστατο του Σύλφιου.

Ασαφέτιδα, Silphium perfoliatum

Οι στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην εκστρατεία τους στην βορειοανατολική Περσία βρήκαν την Ασαφέτιδα στην οποία αναγνώρισαν μεγάλη ομοιότητα με το Σύλφιο της Κυρήνης. Με δεδομένο ότι το Σύλφιο ήταν ήδη σπάνιο, η Ασαφέτιδα έγινε στην Ελλάδα δεκτή με ικανοποίηση αν και ήταν λιγότερο γευστική.

Ο Διοσκουρίδης τον 1ο αιώνα μ.Χ. έγραφε. « Το Σύλφιο της Κυρήνης  ακόμη και όταν απλά το δοκιμάσεις διεγείρει όλο το σώμα και έχει πολύ υγιές άρωμα, τόσο που δεν το καταλαβαίνεις στην αναπνοή ή το αντιλαμβάνεσαι πολύ λίγο.

Αυτό όμως της Περσίας είναι λιγότερο ισχυρό και έχει ασχημότερη γεύση». Μετά την εξαφάνιση του Σύλφιου, η Ασαφέτιδα έγινε δεκτή με ευχαρίστηση τόσο από τους γιατρούς όσο και από τους μάγειρες της αρχαιότητας.

Με την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας η χρήση του φυτού ξεχάστηκε και μέχρι τον 16ο αιώνα είχε λησμονηθεί και η θεραπευτική και η μαγειρική του χρήση.

Η Ασαφέτιδα μετά το  1500 μ.Χ.  άρχισε να χρησιμοποιείται ως βότανο και στη μαγειρική με δειλά βήματα.

Το 1918 στην πανδημία της Ισπανικής γρίπης χρησιμοποιήθηκε έντονα για την καταπολέμηση αυτής της αρρώστιας που θέρισε την Ευρώπη.

Χρησιμοποιήθηκε ως αντίδοτο οπίου σε οπιομανείς.

Στην Ινδία και την Περσία χρησιμοποιείται παρά την δυσάρεστη μυρωδιά της ως καρύκευμα και θεωρείται ότι ασκεί διεγερτική δράση στον εγκέφαλο. Την χρησιμοποιούν ως διεγερτικό της πέψης, για τον μετεωρισμό, τους κολικούς και ως ήπιο καθαρτικό.

Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιείται το κόμμι ελαιορητίνης που λαμβάνεται με τη χάραξη νωπών ριζωμάτων και ριζών. Ο Ιούνιος είναι ο μήνας τον οποίο συλλέγεται ο χυμός από φυτά τουλάχιστον 4 ετών. Οι ρίζες των φυτών που δεν έχουν λουλούδια κόβονται και εκτίθενται στη σκιά για 5-6 εβδομάδες. Στο διάστημα αυτό ο χυμός βγαίνει από την ρίζα και σκληραίνει διαμορφώνοντας την ρητίνη του φυτού.

Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις

Το βότανο δρα ως άφυσο, αντισπασμωδικό και αποχρεμπτικό. Βοηθά σε προβλήματα μετεωρισμού και σε σπασμωδικές διαταραχές. Το μάσημα της τσίχλας του φυτού βοηθά σε προβλήματα υστερίας..

Δρα θετικά σε βρογχίτιδα, άσθμα, κοκίτη, νευρικές διαταραχές παιδιών.

Βοηθά σε προβλήματα ανικανότητας.

Η Ασαφέτιδα ακόμη βοηθά στην καλή  πέψη και ανακουφίζει από πονόδοντο αναμεμιγμένη με χυμό λεμονιού.

Σύγχρονες έρευνες για την αντισυλληπτική ικανότητα του φυτού, σε πειράματα σε αρουραίους παρουσίασαν θετικά αποτελέσματα. Στις έρευνες αυτές η Ασαφέτιδα ανέστειλε  εγκυμοσύνες των πειραματόζωων (που είχε προκληθεί με εμφύτευση γονιμοποιημένων ωαρίων) σε ποσοστό 40%.

Θεωρείται ότι το βότανο έχει αντιιικές ιδιότητες και έχει χρησιμοποιηθεί σε θεραπεία γρίπης και γρίπης των χοίρων.

Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Ταιβάν αναφέρουν ότι η ρίζα του φυτού περιέχει ουσίες που σκοτώνουν τους ιούς που προκαλούν την γρίπη των χοίρων Η1Ν1.

Σύμφωνα με την έρευνα που έκαναν οι Ταϊβανοί επιστήμονες, ορισμένα από τα στοιχεία που υπάρχουν στη Ferula asafetida σκοτώνουν τον ιό πιο εύκολα απ’ ό,τι ένα ισχυρό αντιϊικό φάρμακο. Καθώς το συγκεκριμένο φυτό χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, οι επιστήμονες ήξεραν ότι η ρίζα του χρησιμοποιήθηκε στην καταπολέμηση της πανδημίας γρίπης το 1918 και θέλησαν να δουν αν είναι εξίσου αποτελεσματικό και ενάντια στη γρίπη των χοίρων.

Κάνοντας πειράματα διαπίστωσαν ότι η ρίζα του φυτού περιέχει όχι μία, αλλά 230 χημικές ενώσεις με θεραπευτικές ιδιότητες μεταξύ των οποίων και αρκετές με αντιϊκές ιδιότητες, αποτελεσματικές ενάντια στον ιό της γρίπης των χοίρων.

Όπως αναφέρουν σε άρθρο τους στην επιστημονική επιθεώρηση της Αμερικανικής Εταιρείας Χημείας Φυσικών Προϊόντων, η ανακάλυψή τους μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ενός νέου φαρμάκου κατά της νέας γρίπης.

Ένα από τα πλεονεκτήματα της ασαφέτιδας είναι η μείωση της αρτηριακής πίεσης γιατί αραιώνει το αίμα. Είναι συνεπώς καλό για ενήλικες αλλά όχι για βρέφη.

Σήμερα θεωρείται φυσική αρωματική ουσία και χρησιμοποιείται ευρέως στα τρόφιμα.

Η υπερβολική δόση προκαλεί εμετό ή μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα!